મૂડી બજાર અને રોકાણની દુનિયામાં નવું વર્ષ અનેક નવા પ્રશ્નો સાથે આવતું હોય છે. 2025માં સામાન્ય રોકાણકારો માટે સૌથી મોટો પ્રશ્ન છે – SIP કે FD? ક્યાં રોકાવું વધુ ફાયદાકારક છે? ચાલો આજે આપણે સમજી લઈએ કે કઈ રીત વધુ સરસ લાગી શકે છે તમારા રોકાણ માટે.
SIP vs FD: શું છે SIP અને FD?
SIP એટલે Systematic Investment Plan. તેમાં તમે દર મહિને નક્કી થયેલી રકમ મ્યુચ્યુઅલ ફંડમાં રોકો છો. બજાર ઉપર-નીચે થાય તો પણ તમે નિયમિત રીતે રોકાણ ચાલુ રાખો છો. આ એક લાંબા ગાળાનું રોકાણ છે, જેનું લક્ષ્ય છે – Wealth Creation.
બીજી તરફ FD એટલે Fixed Deposit. તે ભારતમાં સૌથી લોકપ્રિય અને પરંપરાગત રોકાણ વિકલ્પ છે. તમે નક્કી રકમ માટે નક્કી સમયગાળાના માટે નક્કી વ્યાજે રોકાણ કરો છો. કોઈ જોખમ નથી, કોઇ ઊંચા-નીચા નથી – ફક્ત ખાતરીશુદા વળતર મળે છે.
2025ના સંદર્ભમાં FD કે SIP – શું બદલાયું છે?
આ વર્ષમાં બેંક FDના વ્યાજ દર થોડા વધ્યા છે, પરંતુ તે હજી પણ મહામહેનતની કમાણી માટે પૂરતી મૂલ્યવૃદ્ધિ આપે તેમ નથી લાગતું. ઘણી મોટી બેંકો હવે 6-7% દરે FD આપે છે.
સામે SIP દ્વારા જો આપણે Equity Mutual Fundsમાં રોકાણ કરીએ, તો 10%થી વધુનો historical return મળતો રહ્યો છે. હાલ બજાર તીવ્ર ગતિએ આગળ વધી રહ્યું છે અને આગામી કેટલાક વર્ષ પણ શેરબજાર માટે સકારાત્મક દેખાય છે.
જોખમ અને વળતરના દૃષ્ટિકોણથી તુલના
SIPમાં જોખમ વધારે છે કારણ કે તે બજાર પર આધાર રાખે છે. જો માર્કેટ કચકચ કરે, તો Returns પણ ઘટી શકે. પરંતુ SIPની સુંદરતા છે તેની ‘rupee cost averaging’ પદ્ધતિ. તમે ઊંચા કે નીચા ભાવે પણ સતત રોકાણ કરો છો એટલે લાંબા ગાળે સરેરાશ return સારા મળે છે.
FDમાં રિટર્ન તો ખાતરીશુદા છે, પણ તે બજાર કે મોંઘવારી કરતાં ઓછી વૃદ્ધિ આપે છે. એટલે જો તમારું ધ્યેય માત્ર principal security હોય તો FD યોગ્ય છે. પરંતુ ધીરેધીરે સંપત્તિ ઊભી કરવી હોય તો SIP પસંદ કરો.
તમારું લક્ષ્ય શું છે?
જો તમે લગ્ન, ઘર ખરીદી, બાળકોના ભવિષ્ય માટે લાંબા ગાળાનું આયોજન કરો છો, તો SIP શ્રેષ્ઠ વિકલ્પ છે. તમારા લક્ષ્યો સ્પષ્ટ હોય અને તમારું રોકાણ સમયગાળો ઓછામાં ઓછું 5-7 વર્ષ હોય, તો SIPથી મળતી compounding growth તમને આશ્ચર્યચકિત કરી દેશે.
જો તમારું લક્ષ્ય ટૂંકા ગાળાનું છે – જેમ કે 1-2 વર્ષમાં પૈસા જોઈતા છે – તો FD એ વધુ યોગ્ય છે. તેમાં principal safety પણ મળે છે અને હળવો વ્યાજ પણ.
નાણાકીય સલાહકાર શું કહે છે?
વિશેષજ્ઞો કહે છે કે આજના યુગમાં માત્ર FD પર આધાર રાખવો રોકાણની દ્રષ્ટિએ પાછળ ધકેલવાનો નિર્ણય બની શકે છે. કેટલાક portion FDમાં રાખવો અને મોટો હિસ્સો SIPમાં વહેંચવો વધુ સંતુલિત નિર્ણય છે. આવા Hybrid Allocationથી જોખમ પણ ઘટે અને વળતર પણ સારું મળે.
મારી સલાહ
હું માનું છું કે 2025માં જ્યારે માર્કેટ opportunity ભરેલું છે, ત્યારે SIP માટે યોગ્ય સમય છે. FDમાં માત્ર તે પૈસા રાખો, જે તમને ટૂંકા ગાળામાં જોઈએ. તમારી આવકનો ઓછામાં ઓછો 30% SIPમાં દર મહિને નાખો અને discipline જાળવો. SIP એ દર મહિને પેટ્રોલ ભરાવા જેવું છે – રૂટીન બનાવો અને દુરગામી સફર માટે તૈયાર રહો.
અંતિમ વિચાર
SIP અને FD બંનેનું પોતાનું સ્થાન છે. તમારું ઉદ્દેશ્ય, જોખમ લેનાની ક્ષમતા અને રોકાણનો સમયગાળો તે નક્કી કરશે કે કયા વિકલ્પમાં પૈસા નાખવા. આજની તારીખે જો તમારું લક્ષ્ય દિરઘકાળીન છે અને તમારામાં થોડી ધીરજ છે, તો SIP એ તમારા નાણાકીય સપનાને સાકાર કરવા માટે શ્રેષ્ઠ રસ્તો બની શકે છે.
